Dzieci są naturalnie pełne wyobraźni i często zadają pytanie: *„Co było dalej?”* podczas słuchania ulubionych opowieści. To pytanie jest wyrazem ich ciekawości, potrzeby odkrywania i chęci uczestniczenia w historii, a nie tylko jej słuchania. Nic więc dziwnego, że tak bardzo lubią wymyślać własne zakończenia bajek – to dla nich okazja, by samemu stać się twórcą i poczuć, że mają wpływ na losy bohaterów. Gdy historia nagle się urywa, młodzi słuchacze chętnie przejmują rolę autora i dopowiadają dalszy ciąg według własnego pomysłu. W ten sposób bajka staje się nie tylko opowieścią do wysłuchania, ale także przestrzenią do kreatywnej zabawy, która rozwija wyobraźnię, uczy myślenia i daje poczucie sprawczości. Na tym pomyśle opiera się serwis **Co Było Dalej?**, który oferuje dzieciom zbiór niedokończonych opowiadań do kreatywnego dokończenia. Każda z tych historii to „otwarte drzwi” do świata wyobraźni – zaproszenie, by dziecko samo zdecydowało o losach bohaterów i zakończeniu przygody. W tym artykule wyjaśniamy, **dlaczego dzieci tak kochają wymyślać własne zakończenia** oraz **jakie korzyści edukacyjne i psychologiczne** płyną z tej twórczej zabawy. ## Potęga wyobraźni i kreatywności *Zabawa w dopowiadanie własnych zakończeń bajek pozwala dzieciom rozwinąć skrzydła wyobraźni i przeżyć historię po swojemu.* Dzięki wymyślaniu własnych zakończeń dzieci mogą puścić wodze fantazji i tworzyć zupełnie nowe, nieprzewidywalne scenariusze wydarzeń. Takie ćwiczenie kreatywności sprawia im ogromną frajdę – w końcu mogą *same* decydować, co spotka bohaterów bajki. Dorośli zauważają, że gdy daje się dzieciom swobodę wymyślania zakończenia, maluchy intensywnie ćwiczą swoją wyobraźnię i umiejętności opowiadania historii [rcdschool.com](https://www.rcdschool.com/story-narration-offers-several-benefits-that-enhance-various-skills-rcd/). Tworzenie własnych zakończeń rozwija także zdolność myślenia poza schematami – dziecko uczy się, że jedna historia może mieć wiele możliwych finałów, a jego pomysł jest tak samo wartościowy, jak ten zawarty w książce. To niezwykle cenne doświadczenie, ponieważ pozwala maluchowi zauważyć, że świat nie zawsze jest jednoznaczny, a rozwiązania problemów mogą być różnorodne. Taka swoboda twórcza sprzyja też budowaniu empatii – dzieci często projektują w opowieści własne emocje i potrzeby, przez co lepiej rozumieją siebie i innych. Systematyczne zachęcanie dziecka do samodzielnego dopowiadania bajek sprawia, że z czasem staje się ono osobą bardziej twórczą, wrażliwą i otwartą na świat [profesor.pl](https://www.profesor.pl/mat/pd7/pd7_j_gawlik_20070330_1.pdf). Co więcej, regularne ćwiczenie wyobraźni poprzez zabawę z opowieściami buduje u dzieci poczucie sprawczości – widzą, że potrafią wpływać na bieg wydarzeń, a to daje im wiarę we własne możliwości również w codziennym życiu. ## Rozwój języka i umiejętności opowiadania Wymyślanie zakończeń bajek to także świetne ćwiczenie językowe. Opowiadając swój własny finał, dziecko musi ułożyć zrozumiałe zdania, logicznie powiązać wątki oraz nazwać emocje i działania bohaterów. W ten sposób maluch poszerza swoje słownictwo i uczy się komunikować w sposób zrozumiały dla innych [nfamilyclub.com](https://nfamilyclub.com/try-this/alternative-endings/). Co ważne, tego rodzaju zabawa uczy dziecko budowania spójnej narracji – począwszy od wprowadzenia, przez rozwinięcie, aż po zakończenie. Dzięki temu łatwiej rozumie ono, że każda historia ma swoją strukturę i sens, a wydarzenia muszą wynikać jedne z drugich. Ćwiczenie narracji w praktyce przekłada się także na lepsze radzenie sobie w szkole: dziecko sprawniej pisze wypracowania, potrafi wyciągać wnioski z tekstu i chętniej bierze udział w dyskusjach. Specjaliści podkreślają, że jeśli regularnie zachęcamy dziecko do samodzielnego opowiadania historii, z czasem nabiera ono swobody w wyrażaniu myśli i potrafi nawet pisać własne opowiadania [profesor.pl](https://www.profesor.pl/mat/pd7/pd7_j_gawlik_20070330_1.pdf). To ogromna korzyść, bo rozwijanie zdolności językowych w tak naturalny sposób pozwala dzieciom czuć się pewniej w kontaktach z rówieśnikami, a także skuteczniej wyrażać swoje emocje i pomysły. Taka zabawa nie tylko bawi, ale też realnie wspiera **rozwój mowy i umiejętności narracyjnych.** Co więcej, daje dzieciom poczucie, że język to narzędzie twórczości, a nie tylko „szkolny obowiązek” – a to często klucz do tego, by pokochały czytanie i pisanie. ## Myślenie krytyczne i rozwiązywanie problemów Samodzielne dopisywanie zakończeń bajek uczy dzieci także myślenia krytycznego i logicznego. Maluch zastanawia się *dlaczego* bohaterowie postąpili w określony sposób i co z tego wynika – aby wymyślić dobre zakończenie, musi ocenić sytuację i zdecydować o konsekwencjach zdarzeń. To nic innego jak trening rozwiązywania problemów: dziecko analizuje bieg historii i szuka twórczego, a zarazem sensownego rozwiązania konfliktu. Takie ćwiczenia uczą dzieci przewidywania skutków działań i konsekwencji wyborów, co później przydaje się także w codziennym życiu – zarówno w szkole, jak i w relacjach z rówieśnikami. Kiedy dziecko staje przed „otwartą” historią, musi dokonać wyboru: czy bohater powinien działać odważnie, czy ostrożnie? Czy lepsze będzie zakończenie szczęśliwe, czy może takie, które uczy ważnej lekcji? Każda z tych decyzji wymaga refleksji, a więc i rozwija umiejętność świadomego podejmowania decyzji. Badania nad edukacją pokazują, że takie ćwiczenia wspierają myślenie przyczynowo-skutkowe i uczą dzieci dostrzegania logiki wydarzeń w opowieści [rcdschool.com](https://www.rcdschool.com/story-narration-offers-several-benefits-that-enhance-various-skills-rcd/). Co więcej, dzięki samodzielnemu interpretowaniu i dopowiadaniu zakończeń młodzi odbiorcy uczą się patrzeć na historię z różnych perspektyw i wyciągać wnioski – to podstawa umiejętności **krytycznego myślenia** [rcdschool.com](https://www.rcdschool.com/story-narration-offers-several-benefits-that-enhance-various-skills-rcd/). W ten sposób zabawa w wymyślanie zakończeń staje się nie tylko rozrywką, ale też formą edukacji: dziecko uczy się analizować, porównywać i weryfikować własne pomysły. To cenne przygotowanie do bardziej złożonych wyzwań, z jakimi zetknie się w przyszłości. ## Pewność siebie i radość z tworzenia Warto też pamiętać o ogromnym wpływie takiej zabawy na emocje i motywację dziecka. Kiedy maluch wymyśla zakończenie i dzieli się nim z innymi, zyskuje poczucie dumy – *to jego własny pomysł* zamyka całą historię. Takie poczucie sprawstwa buduje pewność siebie: dziecko widzi, że potrafi tworzyć ciekawe opowieści i że jego idee się liczą [rcdschool.com](https://www.rcdschool.com/story-narration-offers-several-benefits-that-enhance-various-skills-rcd/). To doświadczenie ma także długofalowe znaczenie – dzieci, które regularnie czują, że ich głos się liczy, stają się bardziej otwarte, odważne i gotowe do podejmowania nowych wyzwań. Własne zakończenie bajki nie musi być idealne – ważne, że jest autorskie, a każdy pomysł zostaje wysłuchany. W ten sposób dziecko uczy się, że ma prawo do swojej opinii i że jego pomysł może inspirować innych. Samodzielne dopowiadanie bajek to dla niego również źródło radości i satysfakcji. To moment, w którym dziecko nie tylko słucha historii, ale staje się jej twórcą. To przejście od biernego odbiorcy do aktywnego autora sprawia, że zwykłe czytanie zamienia się w fascynującą przygodę pełną śmiechu i pozytywnych emocji. Doświadczenia pedagogów pokazują, że możliwość proponowania własnych alternatywnych zakończeń stwarza dla dzieci bezpieczną, angażującą przestrzeń do rozwoju wyobraźni, myślenia i komunikacji – co ważne, wszystko to odbywa się w atmosferze świetnej zabawy [rcdschool.com](https://www.rcdschool.com/story-narration-offers-several-benefits-that-enhance-various-skills-rcd/). Nic dziwnego, że dzieci tak chętnie chcą opowiadać „co było dalej” – to dla nich zarówno doskonała rozrywka, jak i wartościowe doświadczenie. ## Podsumowanie Aby wspomóc wszechstronny rozwój dziecka, warto zachęcać je do takich kreatywnych zabaw z bajkami. Wspólne wymyślanie zakończenia do czytanej opowieści dostarcza mnóstwo śmiechu i radości, a przy okazji pomaga maluchowi rozwinąć wyobraźnię, język i pewność siebie. To prosta aktywność, która nie wymaga żadnych specjalnych narzędzi – wystarczy książka, chwila czasu i gotowość do słuchania pomysłów dziecka. Korzyści są jednak ogromne: od rozwijania wyobraźni i umiejętności narracyjnych, przez kształtowanie logicznego myślenia, aż po budowanie empatii i poczucia własnej wartości. Co ważne, taka zabawa wzmacnia także więź między rodzicem a dzieckiem – wspólne tworzenie historii staje się cennym doświadczeniem, które zostaje w pamięci na długo. Edukacyjne korzyści płynące z samodzielnego dopowiadania historii są naprawdę nieocenione – dlatego serwisy i książki takie jak **Co Było Dalej?** stanowią cenną pomoc dla rodziców i nauczycieli, którzy chcą wspierać twórczy rozwój dzieci. Pozwólmy więc najmłodszym jak najczęściej opowiadać *„co było dalej”*. Dzięki temu nie tylko dobrze się bawią, ale także uczą się myśleć, tworzyć i wierzyć w siebie. Efekty tej zabawy mogą nas naprawdę pozytywnie zaskoczyć – zarówno dziś, jak i w przyszłości. **Źródła:** * [D. Gawlik](https://www.profesor.pl/mat/pd7/pd7_j_gawlik_20070330_1.pdf) - “Dlaczego warto czytać dzieciom bajki?” * [RCD School](https://www.rcdschool.com/story-narration-offers-several-benefits-that-enhance-various-skills-rcd/) - “Story Narration offers several benefits...” * [N Family Club](https://nfamilyclub.com/try-this/alternative-endings/) - “Alternative endings” * [Co Było Dalej?](https://cobylodalej.online) - platforma interaktywnych opowiadań * [amazon.pl](https://amzn.eu/d/8v27teZ) - strona sklepu z książeczką dla dzieci